Lingvaria

23 sierpnia 2019 r. zmarł w Kielcach w wieku 67 lat prof. dr hab. Mirosław Skarżyński, założyciel i redaktor naczelny „LingVariów”, całe życie związany z Uniwersytetem Jagiellońskim.

     Pan Profesor był bardzo wymagający i to nie tylko w stosunku do członków redakcji, ale też do wszystkich, którzy mieli styczność z pismem, czyli autorów, recenzentów, wydawnictwa. Ale najbardziej był wymagający w stosunku do siebie, po prostu żył „LingVariami”. Cały czas zabiegał o dobro pisma i poziom publikowanych w nim artykułów.

     Był niezwykle pracowity. Przejawiało się to nie tylko w działaniach na rzecz „LingVariów” i edytorskiej skrupulatności w pracy redakcyjnej, ale też w twórczości naukowej. Pisał systematycznie artykuły i książki w ostatnim czasie głównie z zakresu historii polskiego językoznawstwa.

     Dzięki utworzeniu w „LingVariach” działu Z przeszłości językoznawstwa, a także zainicjowaniu serii sympozjów „Przypomnienia” Prof. Mirosław Skarżyński zintensyfikował badania nad naszą tożsamością lingwistyczną. Uczył nas (członków redakcji) zawsze, żeby patrzeć nie tylko do przodu, ale również wstecz, na dokonania naszych poprzedników. W 2007 r. powołał do życia „Bibliotekę LingVariów”, w której dotychczas wyszło 27 tomów.

     Był bardzo odważny, zwłaszcza podejmując w końcu 2005 r. śmiałą decyzję o utworzeniu na nowo powstałym Wydziale Polonistyki UJ pisma językoznawczego. Lingwiści mieli już wtedy gdzie publikować, kolejne czasopismo mogło się utrzymać (jako lokalny periodyk), upaść lub się rozwijać. Dzięki zaangażowaniu Pana Profesora „LingVaria” nie upadły i nie są lokalne, rozwijają się od kilkunastu lat, stanowiąc konkurencję – w dobrym tego słowa znaczeniu – dla czasopism o renomie ustalonej już przed kilkudziesięciu laty.

     Dzięki Prof. Mirosławowi Skarżyńskiemu „LingVaria” są miejscem spotkania językoznawców, którzy widzą język z różnych perspektyw, na łamach pisma dokonuje się wymiana myśli polskiej i obcej, a także debiutują młodzi (niektórzy z pierwszych debiutantów to już doktorzy habilitowani).

     W ostatnim (wiosennym) numerze „LingVariów” znalazł się artykuł Pana Profesora Geneza i początki Studium Słowiańskiego UJ, który był zapowiedzią przygotowywanej przez niego monografii. W jesiennych „LV” miał się ukazać artykuł o recepcji szkoły kazańskiej w polskiej lingwistyce. Prac tych z krzywdą dla nas, obecnych i przyszłych czytelników, los nie pozwolił Mu doprowadzić do końca.

Profesor Mirosław Skarżyński pozostał z nami w swoich książkach, w zapamiętanych opowieściach i w „LingVariach”, które są dziełem Jego życia.

Maciej Rak

LingVaria

nr 1 (33) 2022

ukaże się w połowie maja

Spis treści

Od redaktora naczelnego

Małgorzata Pachowicz: Profesor Janusz Strutyński (1932–2021). Wspomnienie

Zagadnienia ogólne

Michał Głuszkowski, Magdalena Grupa-Dolińska, Aleksandra Miaskowska: W stronę „frazeologii percepcyjnej”. Badanie znajomości i oceny poprawności frazeologizmów u studentów kierunków społeczno-humanistycznych – uwagi wstępne

Aleksander Kiklewicz, Sebastian Przybyszewski: Estetyczne akty mowy jako przedmiot pragmalingwistyki: status, funkcje, formy. Część II

Grzegorz Kowalski: Kognitywne modele metafory wizualnej: teoria, metodologia, analizy

Polszczyzna współczesna

Wojciech Chlebda: Pamięć o Żydach w wielkich słownikach języka polskiego. Rekonesans. Cz. I

Magdalena Danielewiczowa: Osobiście w zdaniu i w strukturze tematyczno-rematycznej wypowiedzenia

Michał Hrabia: No nie mów! Słownik pragmatemów?! Rozważania nad leksykograficznym opisem wyrażeń pragmatycznych w ujęciu kontrastywnym (na przykładzie polskich ekwiwalentów francuskiego pragmatemu Tu m’en diras tant!)

Polszczyzna historyczna

Tomasz Kurdyła: Rzeczownikowe formacje z pół- w ujęciu historycznym (na materiale słownikowym)

Marcin Kuźmicki, Tomasz Mika: Nie tylko Bulla gnieźnieńska. O znaczeniu dokumentu Fundacyjnego Zbyluta (1153) dla polskich badań historycznojęzykowych. Cz. II: Relacje między przekazami

Dialektologia

Justyna Garczyńska: Wpływ wieku i płci na wymowę samogłosek [i], [y] w gwarze Mazowsza bliższego

Etnolingwistyka

Ewa Masłowska: Sakralne i ludyczne symbole szczygła w języku i kulturze

Aleksandra Niewiara: Aksjologiczna wartość hymnów państwowych Słowian w ujęciu porównawczym

Onomastyka  

Agnieszka Jurczyńska-Kłosok: Motywacja i sposoby nominacji wybranych oronimów rejonu Czerwonych Wierchów w polskiej części Tatr Zachodnich

Z przeszłości językoznawstwa

Katarzyna Konczewska: „Ratuję od zupełnego unicestwienia ślady naszej przeszłości, które zacierają się, nikną z dniem każdym”. Rękopisy Wandalina Szukiewicza jako nowe źródło badań kontaktów językowych na pograniczu bałto-słowiańskim

Mateusz Kowalski: Jan Baudouin de Courtenay, Czy historia i filologia mogą umiejętnie rozwiązać swoje zadanie bez ścisłego związku z filozofią, a mianowicie z filozofią historii i filozofią języka? Część II

Z zagadnień bilingwizmu

Anna Jorroch: New Speakers versus Old Speakers. O akwizycji języka niemieckiego dwóch pokoleń na Mazurach

Debiuty

Jan German: Czy (i jak) warto jeszcze badać staropolskie latynizmy i grecyzmy?